Dy Gariad sy'n Goruchafu
Nos, golau, golwg a cholled. Mae adref yn dod yn dŷ, yn declyn, yn ffin ar gyfathrebu a gofalu. Pawb gyda'i gilydd ond i gyd yn unig.
Crëwyd gan Marie Jones, yn dilyn sgyrsiau gyda pherson mewn profedigaeth o Gymru.
Mae'r ddelwedd yn las tywyll, â llygad felen euraidd fawr yn llanw traean uchaf y panel. Mae canol y llygad yn wyn, a dwy law yn weladwy ynddi. Mae gan bob llaw lygad arall mwy adnabyddadwy arni. Mae cadwyn neu mwclis aur yn rhedeg mewn siâp hanner cylch uwchben y llygad aur. O dan y llygad mae silwét o dŷ teulu, wedi'i dynnu mewn persbectif bas, ac o dan y tŷ mae dwy lygad arall. Mae pelydrau o olau yn dod o'r llygaid hyn, bron fel chwiloleuadau, yn mynd trwy'r ffenestr ac i fyny tuag at y llygad euraidd fawr. Mae sbeciau gwyn - tebyg i blu eira - yn weladwy ym mhelydrau'r golau.
This is an immensely personal piece of art that was developed by the artist Marie Jones, in conversation with a bereaved individual from Wales recalling the passing of her father – with a focus on his hands (he was an artist and art teacher) and also his eyes, which she saw in the mirror looking back at her the day after he died.
Nos, golau, golwg a cholled. Mae adref yn dod yn dŷ, yn declyn, yn ffin ar gyfathrebu a gofalu. Pawb gyda'i gilydd ond i gyd yn unig.
Y teitl yw "Dy Gariad sy'n Goruchafu".
Darganfyddwch y manylion
Cliciwch ar fân-lun o'r tapestri i ddatgelu rhagor o fanylion.
Tŷ, cartref
"Wrth wraidd y ddelwedd mae tŷ, cartref. Yn ystod y pandemig daeth hon yn ffin ar gyfer cyfathrebu a gofalu - â'r teulu wedi'u gwahanu i'r rhai a oedd y tu mewn a'r rhai nad oeddent. Daeth y tŷ yn arf, yn rhwystr - y cyfarwydd, a wnaed rywsut yn anghyfarwydd."
Dwylo'n crudo
"Mae dwylo yn elfen bwysig o'r gwaith celf hwn gan fod tad Jane yn arlunydd ac ar adeg ei farwolaeth, roedd hi'n dal i weld delweddau o'i ddwylo. Yma, maen nhw'n cuddio prif lygad y tapestri, er yn y ffotograff gwreiddiol a ysbrydolodd y rhan hon o'r tapestri, roedden nhw'n dal ei ŵyr bach. Yn ddiweddar byddai hefyd wedi bod yn hen daid balch iawn!"
Llygaid yn edrych yn ôl arnaf
"Siaradwyd am lygaid yn aml wrth wneud y tapestri hwn. Gwelodd Jane lygaid ei thad yn edrych yn ôl arni yn y drych y diwrnod ar ôl iddo farw. Pan gafodd ei gludo i'r ysbyty anghofiodd ei sbectol - ac felly byddai ei daith olaf allan o'i gartref, a gweddill ei amser, wedi bod yn aneglur yn weledol. Roedd golwg yn bwysig iddo ef a'i waith."
Beth mae'r panel hwn yn ei gynrychioli i ni
Jane, y fenyw y mae stori ei theulu wedi ysbrydoli gwaith celf Marie.Pan welais y tapestri hwn gyntaf, teimlais deimlad llethol o gariad at fy nhad, yn union fel y gwnes i yr eiliad yr oedd yn marw. Roeddwn yn dal i weld ei ddwylo ef wedyn: dwylo a ddaliai fy rhai i yn blentyn, dwylo a ddysgodd i mi dynnu llun a dwylo a ddaliodd fy mab pan gafodd ei eni. Dwylo doeddwn i ddim yn gallu eu dal ar y diwedd i roi cysur. Mae Marie wedi dal trawma’r amser hwnnw, gan geisio achub fy nau riant yn yr hyn oedd yn teimlo fel parth rhyfel yn nyfnder y gaeaf, â goleuadau’n gorlifo i’r tywyllwch fel chwiloleuadau. Daeth y cartref teuluol y cefais fy ngeni ynddo, yn gaer anhreiddiadwy a'r angladd o bellter cymdeithasol dilynol, wedi'i rannu gan y tâp coch a gwyn. Ond yn fwy na hyn, mae Marie wedi dal y dyn oedd fy nhad, yn urddasol, yn ddeallus, yn gariadus, yn garedig, ac yn arlunydd. Wedi'i wreiddio yn y tapestri hwn mae ein bywyd gyda fy nhad, a'n bywydau nawr heb iddo fod yma, yn methu cwrdd â'i or-ŵyr bach. Y peth olaf ddywedodd fy nhad wrthyf: ‘y peth pwysig yw eich bod yn gofalu’, felly pan fyddaf yn edrych ar y tapestri hwn, rwy’n gweld oes o gariad.
Gwybodaeth am yr arlunydd
Marie Jones
Wedi'i eni yng Nghymru ond yn byw ar hyn o bryd yn Warrington, mae Marie Jones yn defnyddio cyfuniad o raddfa, lliw, hiwmor a thechnegau crefft domestig i greu gweithiau fel gosodiadau ymatebol i safle ar raddfa fawr, hongiadau wal, cerfluniau meddal, dillad celf a pherfformiad. Mae hi'n archwilio pytiau o sgyrsiau bob dydd sy'n aros yn y cof, ac ein dehongliadau ohonynt.
Mae ganddi ddiddordeb hefyd yn ein perthnasoedd â'n gilydd a sut y gall trawsgrifo'r rhain i alluogi empathi a'n gallu i edrych y tu hwnt i gyfyngiadau a disgwyliadau.